Ο τάφος της Παναγίας, γνωστός και ως Πάνσεπτο Θεομητορικό Μνήμα της
Γεθσημανής, ανήκει στους Ορθόδοξους από την εποχή που οικοδομήθηκε ο
ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου από τους ισαποστόλους Κωνσταντίνο και
Ελένη.
(Η Αγία Ελένη, όταν πήγε στην Παλαιστίνη, ίδρυσε περίπου τριάντα ναούς, όπως αναφέρει ο ιστορικός Νικηφόρος Κάλλιστος το 1335. Σε έναν κώδικα του 11ου αιώνα, που βρίσκεται στη βιβλιοθήκη του Βατικανού, περιέχεται ο κατάλογος των εκκλησιών της «Θεοφιλούς Βασιλίδος Ελένης», όπου ο ναός της Γεθσημανής αναφέρεται τέταρτος στη σειρά ως «Εκκλησία εν Γεθσημανή, επί του Τάφου της Υπεραγίας Θεοτόκου».
(Η Αγία Ελένη, όταν πήγε στην Παλαιστίνη, ίδρυσε περίπου τριάντα ναούς, όπως αναφέρει ο ιστορικός Νικηφόρος Κάλλιστος το 1335. Σε έναν κώδικα του 11ου αιώνα, που βρίσκεται στη βιβλιοθήκη του Βατικανού, περιέχεται ο κατάλογος των εκκλησιών της «Θεοφιλούς Βασιλίδος Ελένης», όπου ο ναός της Γεθσημανής αναφέρεται τέταρτος στη σειρά ως «Εκκλησία εν Γεθσημανή, επί του Τάφου της Υπεραγίας Θεοτόκου».
VIDEOs
Ο σημερινός ναός έχει μήκος 30 μέτρα και πλάτος οκτώ. Ο τάφος είναι δεξιά, καθώς μπαίνουμε στην είσοδο, λαξευμένος σε τετράγωνο βράχο, με κοίλωμα ενός μέτρου. Για τον τάφο της Γεθσημανής υπάρχουν επίσης μαρτυρίες της Εκκλησίας των Σύρων, των Κοπτών και των Αρμενίων, οι οποίοι διατηρούν και παρεκκλήσια στον ναό της Κοίμησης της Θεοτόκου στην Ιερουσαλήμ).
Όπως σημειώνει σύγχρονος αγιοταφίτης ιεράρχης και ιστοριοδίφης, «το σεμνόν τούτο και σεβάσμιον ιερόν προσκύνημα, ανεγερθέν κατά τους χρόνους της παλαιάς αρχαιότητος, υπενθυμίζει τας κατακόμβας της διωκόμενης Εκκλησίας των μαρτύρων της πίστεως και δια μέσου των αιώνων μάλλον διετηρήθη ανέπαφον, εκτός ελαχίστων ανακαινίσεων και μεταβολών».
Ο σημερινός Ναός βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια του εδάφους και πρέπει ο επισκέπτης να κατέβει 49 σκαλιά. Εντός του Ναού δεσπόζουν το Πανάγιο Θεομητορικό μνήμα και η Θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Ιεροσολυμίτισσας.
Στο 24ο σκαλοπάτι υπάρχουν από δεξιά οι Τάφοι των αγίων και δικαίων Θεοπατόρων Ιωακείμ και Άννης. Από αριστερά ο Τάφος του αγίου μνήστορος Ιωσήφ. Και οι δύο αυτοί τάφοι αυτοί είναι άγια θυσιαστήρια.
Βγαίνοντας από το Κουβούκλιο, στα δεξιά υπάρχει το Καθολικό του Ιερού Ναού των Ορθοδόξων στο οποίο βρίσκεται η θαυματουργός Εικόνα της Θεοτόκου της Ιεροσολυμίτισσας.
Το κυρίως προσκύνημα βρίσκεται μέσα σε ένα λιθόκτιστο κουβούκλιο, ύψους 2 m, μήκος 3 m και πλάτος 4 m και είχε λαξευτεί σε λίθινο βράχο.
Ο τάφος της Παναγίας, αποτελεί για τους Ορθοδόξους Χριστιανούς το τρίτο κατά σειρά σπουδαιότητας προσκύνημα.
Το μνημείο αυτό είναι υψίστης σημασίας για τους ορθοδόξους χριστιανούς καθώς σε αυτό ο Κύριος μας προσευχήθηκε θερμά και με πολύ αγωνία, δέχτηκε το φιλί της προδοσίας, συνελήφθη από τους στρατιώτες του Πιλάτου, τον όχλο και τους υπηρέτες των Φαρισαίων, κηδεύθηκε και ενταφιάστηκε το πανσεβάσμιο Σώμα της Παναγίας μας από τους αγίους Αποστόλους.
Σύμφωνα με την ιερά παράδοση από το σημείο αυτό το Πάνσεπτο Σώμα της Παναγίας μετέστη την τρίτη ημέρα προς την Ουράνιο Βασιλεία και κοντά στον αγαπημένο Υιό της.
Τέλος, η Ιερά Παράδοση αναφέρει ότι στην περιοχή της Γεθσημανής θα γίνει η θεϊκή κρίση της Β’ Παρουσίας του Κυρίου.
=========================
Ἡ Κοίμησις τῆς Θεοτόκου ! Πώς την γιορτάζει σήμερα ο κόσμος;
Ἡ Κοίμησις τῆς Θεοτόκου εορτάζεται σάν ἕνα μικρὸ Πάσχα, τὸ λεγόμενο Πάσχα τοῦ καλοκαιριοῦ.
Κι ὅπως πρὸ τοῦ Πάσχα ἡ Αγία μας Ἐκκλησία ἔχει ὁρίσει νηστεία, ἔτσι καὶ τὴν περίοδο αὐτή, πρὸ τῆς Κοιμήσεως, ἔχει ὁρίσει νηστεία.
Οἱ Χριστιανοί, ἐκτὸς ἀπὸ τοὺς ἀσθενεῖς, πρέπει νὰ νηστέψουν ὅλοι, ἄντρες γυναῖκες καὶ παιδιά. Νηστεία λοιπὸν αὐτὲς τὶς δεκαπέντε μέρες, καὶ μάλιστα αὐστηρά. Μόνο Σάββατο καὶ Κυριακὴ ἐπιτρέπεται τὸ λάδι καὶ στὴν ἑορτὴ τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος τὸ ψάρι· τὶς ἄλλες μέρες αὐστηρὰ νηστεία.
Όμως, νηστεύουν σήμερα οἱ Χριστιανοί; Ἐλάχιστοι δυστυχῶς.
Ἦταν ἄλλοτε ἐποχὴ ποὺ ὅλοι νήστευαν. Ἰδίως στὸν Πόντο, στὴ Μικρὰ Ἀσία, στὴ Μακεδονία, στὰ εὐλογημένα αὐτὰ μέρη, οἱ Χριστιανοὶ τηροῦσαν τὴ νηστεία αὐτὴ ὅπως τὴ Μεγάλη Σαρακοστή. Τώρα οὔτε ἡ νηστεία αὐτὴ τηρεῖται, οὔτε ἡ Τετάρτη καὶ Παρασκευή, οὔτε καὶ ἡ Μεγάλη Παρασκευή. Μερικοὶ καὶ τὴ Μεγάλη Παρασκευὴ σουβλάκια τρῶνε.
Καὶ εἶνε ἁμαρτία αὐτό; θὰ πῇ κάποιος. Πῶς δὲν εἶνε;
Τὸ ἕνα δὲν εἶνε ἁμαρτία, τὸ ἄλλο δὲν εἶνε ἁμαρτία· ποιό λοιπὸν εἶνε ἁμαρτία;
Ἡ νηστεία εἶνε ἐντολὴ τῆς ἁγίας μας Ἐκκλησίας από τα χρόνια των Αγίων Αποστόλων, καὶ πρέπει οἱ Χριστιανοὶ νὰ ὑπακούουν καὶ νὰ τὴν τηροῦν. Ἐκτὸς ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ εἶνε στὰ νοσοκομεῖα καὶ ἄλλους ἀσθενεῖς καὶ ἀδυνάτους, ὅλοι οἱ ἄλλοι πρέπει νὰ νηστεύουν.
Δὲ νηστεύουν λοιπόν; ἀθετοῦν τὴν ἐντολὴ αὐτή; Τί θὰ γίνῃ;
Θά ᾽ρθῃ μέρα ―κ᾽ εἶνε κοντά―, ποὺ θὰ πέσῃ πεῖνα. Πεῖνα μεγάλη, ὅπως τὸ ᾽41-᾽42-᾽43. Ἐμεῖς οἱ πιὸ μεγάλοι, ποὺ γεράσαμε, θυμούμεθα μὲ φρίκη ἐκεῖνες τὶς μέρες. Θά ᾽ρθῃ πάλι πεῖνα· θὰ ποῦμε τὸ ψωμὶ ψωμάκι.
Ὄχι πλέον μπύρες καὶ οὖζα καὶ κρασιὰ καὶ ἀσωτίες,
ἀλλὰ καὶ τὸ νεράκι θὰ μᾶς λείψῃ καὶ θὰ τρέχουμε στὰ βουνὰ νὰ το βροῦμε.
Μήπως δὲν ὑπάρχουν καὶ σήμερα χῶρες ὅπου μοιράζεται νερὸ μὲ τὸ δελτίο καὶ πεθαίνουν παιδιὰ σὰν τὶς μῦγες; Ἐμᾶς μᾶς τά ᾽χει ἀκόμα ὁ Θεὸς ὅλα πλούσια· ἐν τούτοις δὲν θέλουμε οὔτε Δεκαπενταύγουστο οὔτε ἄλλες μέρες νὰ νηστέψουμε. Γι᾽ αὐτὸ θὰ μᾶς ἔρθῃ τιμωρία.
Οἱ πολλοὶ δὲν ἀκοῦνε τὴν Ἐκκλησία νὰ νηστέψουν. Νηστεύουν ὅμως – πότε; ὅταν πᾶνε στὸ γιατρὸ κ᾽ ἐκεῖνος τοὺς ἐπιβάλλῃ αὐστηρὴ δίαιτα. Τί εἶνε αὐτὴ ἡ αὐστηρὴ δίαιτα; Μιὰ νηστεία εἶνε. Τότε καὶ τὸ ἁλάτι ἀκόμη κόβουν.
Έ, κόσμε ψεύτη! πέρα ἀπ᾽ τὸ κορμὶ καί τὸ τομάρι σου δὲ σὲ νοιάζει τίποτ᾽ ἄλλο.
Ἅμα σοῦ τὸ πῇ ὁ γιατρός, τότε μετρᾷς καὶ τὶς μπουκιὲς τὸ ψωμί· ὅταν σοῦ λέῃ ἡ Ἐκκλησία «νήστεψε», εσύ γελᾷς και ξεκαρδίζεσαι στα γέλια...
Βλέπετε λοιπόν; στὸ γιατρὸ ὑπακοῦμε, στὴν Ἐκκλησία ὄχι· σὲ ἀνθρώπους ὑπακοῦμε, στὸ Χριστὸ δὲν ὑπακοῦμε. Μὰ γι᾽ αὐτὸ εἶνε ἁμαρτία· διότι εἶνε μιὰ ἀνυπακοὴ στὸ Χριστό.
Κάθε βράδυ στὶς Παρακλήσεις ἂς σκεφτοῦμε ὅλοι σοβαρά. Ἰδιαιτέρως οἱ γυναῖκες ἂς φέρουν ἐμπρός τους τὴ μορφὴ τῆς ὑπεραγίας Θεοτόκου καὶ ἂς προσπαθήσουν νὰ ζήσουν κι αὐτὲς σύμφωνα μὲ τὸ παράδειγμά της.
Ἡ Παναγία μας εἶνε παραπάνω κι ἀπὸ Αποστόλους κι ἀπὸ μάρτυρες κι ἀπὸ Αγγέλους κι ἀπὸ Αρχαγγέλους, παραπάνω ἀπ᾽ ὅλους. Γι᾽ αὐτὸ σ᾽ ἐκείνην στρέφονται οἱ καρδιές. Δύο μορφὲς θυμᾶται καθένας μας· τὴ μάνα του, καὶ παραπάνω ἀπὸ τὴ μάνα του τὴ Μάνα τοῦ Χριστοῦ καὶ μάνα ὅλου τοῦ κόσμου, καὶ τὴν ἐπικαλεῖται.
«Παναγιά μου» φωνάζει ὁ ἄρρωστος, ποὺ βογγάει στὸ κρεβάτι κ᾽ οἱ γιατροὶ τὸν ἔχουν ἀπελπίσει. «Παναγιά μου» φωνάζει ὁ ναύτης, ποὺ ναυαγεῖ στὸ πελάγος καὶ παλεύει μὲ τὰ ἄγρια κύματα.
«Παναγιά μου» φωνάζει τὸ ὀρφανό, ποὺ ἔμεινε ἔρημο στὸν κόσμο ἀπὸ γονεῖς. «Παναγιά μου» φωνάζει ἡ χήρα, ποὺ δὲν ἔχει τὸ βράδυ ψωμὶ γιὰ τὰ μικρά της. «Παναγιά μου» φωνάζει ὁ στρατιώτης, ποὺ φρουρεῖ τὴν πατρίδα στὰ σύνορα. «Παναγία μας» φώναζαν οἱ πρόγονοί μας ὅταν τοὺς πολιορκοῦσαν οἱ ἐχθροί.
Θὰ σᾶς πῶ μόνο ἕνα θαῦμα ἀπὸ τὰ πολλά. Ἔγινε τὸν καιρὸ τῆς ἐπαναστάσεως στὴ Σάμο.
Οἱ Τοῦρκοι εἶχαν βάλει στὸ μάτι τὸ νησὶ καὶ ἤθελαν νὰ τὸ πάρουν. Πῆγαν ἐκεῖ μὲ τὴν ἀρμάδα τους, 200 – 300 καράβια γεμᾶτα πάνοπλους στρατιῶτες.
Οἱ ὑπερασπισταὶ τοῦ νησιοῦ ἀγωνίζονταν μὲ πέντε παλιοκάραβα, ἀλλὰ τὰ πληρώματά τους ἦταν γενναῖες ψυχές. Οἱ Σαμιῶτες βρέθηκαν σὲ μεγάλο κίνδυνο. Τί νὰ κάνουν;
Χτύπησαν τὶς καμπάνες, κήρυξαν γενικὴ νηστεία κ᾽ ἔπεσαν σὲ προσευχή· ἔψαλλαν ὅλη νύχτα. Γυναῖκες ἄντρες παιδιά, ὅλοι τρεῖς μέρες νηστικοί, παρακαλοῦσαν τὴν Παναγιά. Καὶ ἐνῷ οἱ Τοῦρκοι ἦταν βέβαιοι ἑκατὸ τοῖς ἑκατὸ ὅτι θὰ πάρουν τὸ νησί, ἐν τέλει δὲν τὸ πῆραν.
Στὶς 5 Αὐγούστου τὰ πλοῖα τους ὑπέστησαν καταστροφή από κακοκαιρία· ἡ ἀρμάδα ἀναγκάστηκε νὰ φύγῃ. Καὶ τὸ πρωὶ τῆς ἑορτῆς τῆς Μεταμορφώσεως ὅλη ἡ Σάμος στὸ πόδι δοξολογοῦσε τὸ Θεό. Στὴ σημαία καὶ στὴ μεγάλη σφραγῖδα τους ἔγραψαν «Ἡ Παναγία ἔσωσε τὴ Σάμο», καὶ ἔκτοτε τὸ νησὶ τιμᾷ τὴν ἡμέρα αὐτή.
Δὲν εἶνε λοιπὸν ψέμα· μεγάλη ἡ χάρις τῆς Παναγίας! Σ᾽ αὐτὴν στηρίζουμε τὶς ἐλπίδες μας καὶ τῆς ὀφείλουμε κάθε τιμή.
Ἦρθε δυστυχῶς καὶ στὴν πατρίδα μας τὸ κατηραμένο φροῦτο ποὺ λέγεται αἵρεσις τῶν Χιλιαστῶν. Αὐτοὶ βλαστημοῦν τὴ θεότητα τοῦ Χριστοῦ, καταπατοῦν τὶς ἅγιες εἰκόνες, ἀσεβοῦν στὸ πρόσωπο τῆς Παναγίας.
Τί νὰ ποῦμε ὅμως καὶ γιὰ ὡρισμένους λεγομένους χριστιανούς; εἶνε χειρότεροι ἀπ᾽ τοὺς χιλιαστάς. Ἐκεῖνοι καῖνε τὶς εἰκόνες· αὐτοί, οἱ λεγόμενοι «ὀρθόδοξοι», μικροὶ – μεγάλοι βλαστημοῦν τὴν Παναγία.
Καὶ στὸ στρατὸ καὶ στὰ σχολεῖα καὶ στοὺς δρόμους καὶ στὶς πλατεῖες καὶ στὰ χωράφια καὶ στὰ λιμάνια, παντοῦ, ἀκοῦς νὰ βρίζουν τὸ ὄνομά της. Καὶ κανείς δὲν ἐνοχλεῖται!
Ὁ ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλὸς ἔλεγε· Νὰ ὑβρίσῃς τὸν πατέρα καὶ τὴ μάνα ποὺ μὲ γέννησαν, σὲ συγχωρῶ· νὰ ὑβρίσῃς τὸ Χριστὸ καὶ τὴν Παναγιά μου, δὲν ἔχω μάτια νὰ σὲ δῶ.
Ἂς τὰ προσέξουμε αὐτά. Τὴν ἁγία αὐτὴ περίοδο ἂς προσπαθήσουμε νὰ καταπολεμήσουμε τὴ βλαστήμια. Νὰ νηστέψουμε μέχρι τὴν ἡμέρα τῆς Κοιμήσεως. Νὰ προσευχηθοῦμε στὶς παρακλήσεις. Νὰ συγχωρήσουμε καὶ νὰ συγχωρηθοῦμε. Νὰ Εξομολογηθοῦμε με ειλικρίνεια τὰ ἁμαρτήματά μας.
Και έτσι, καθαροὶ «ἀπὸ παντὸς μολυσμοῦ σαρκὸς καὶ πνεύματος» (Β΄ Κορ. 7,1), ( και εφ΄ όσον μας έχει επιτρέψει ο Πνευματικός μας, τότε μόνον) νὰ προσέλθουμε τὴν ἡμέρα τῆς ἑορτῆς νὰ κοινωνήσουμε τὰ ἄχραντα μυστήρια. Ἔτσι θὰ τιμήσουμε πρεπόντως τὴν Παναγία.
Πηγαίντε στὰ σπίτια σας, κάντε προσευχὴ καὶ παρακαλέστε τὸ Θεό. Εἴμαστε σὲ ἄσχημα χρόνια. Ἀνοῖξτε τὴν Ἀποκάλυψι στὸ 14ο κεφάλαιο, νὰ δῆτε τί γράφει.
Τρόμος καὶ φόβος. Θὰ ᾽ρθῇ, λέει, μεγάλη συμφορά. Θὰ στείλῃ ὁ Θεὸς ἀγγέλους. Κι ὅπως στ᾽ ἀμπέλια τρυγοῦν τὰ σταφύλια, ἔτσι τὸ κοφτερὸ δρεπάνι του θὰ κόψῃ τοὺς ἀνθρώπους. Θὰ τοὺς βάλῃ μέσα στὸ πατητήρι τῆς ὀργῆς του καὶ θὰ τοὺς πατήσῃ. Καὶ θὰ βγῇ τόσο αἷμα, ποὺ θὰ γίνῃ ποτάμι· θὰ κολυμποῦν τὰ ἄλογα, ἡ στάθμη τοῦ αἵματος θὰ φτάσῃ ὣς τὰ χαλινάρια των αλόγων (βλ. Ἀπ. 14,14-20).
Θυμηθείτε το ! Έρχεται μεγάλη ὀργή Θεού (βλ. Ἐφ. 5,6. Κολ. 3,6).
Θὰ δοκιμάσῃ ὁ Θεὸς τὸν κόσμο. Θὰ περάσουμε ἀπὸ κόσκινο. Μεγάλες συμφορὲς περιμένουν τὴν ἀνθρωπότητα. Στὴν Κίνα εἶνε ἄθεοι. Δὲν ἔχουμε ἐμεῖς ἀνάγκη ἀπὸ τὸ Θεό, ἔλεγαν. Καὶ μιὰ νύχτα, μιὰ πόλις ἑνὸς ἑκατομμυρίου ἔξω ἀπ᾽ τὴν πρωτεύουσά τους τὸ Πεκῖνο, ἰσοπεδώθηκε ἀπὸ σεισμό. Δὲν ἔμεινε τίποτα ὄρθιο. Ὅ,τι ἔγινε στὴν Κίνα καὶ ὅ,τι θεομηνίες γίνονται ἀλλοῦ, θὰ πάθουμε κ᾽ ἐμεῖς. Ἂν δὲν μετανοήσουμε, κι αὐτὲς οἱ πέτρες ποὺ πατᾶμε θὰ γίνουν φίδια νὰ μᾶς φᾶνε.
«Ὅσοι πιστοί», ἄντρες – γυναῖκες, νὰ μείνουμε κοντὰ στὸ Θεό. Προσευχηθῆτε τὶς ἅγιες αὐτὲς ἡμέρες, νηστέψετε, παρακαλέστε τὸ Θεὸ νὰ σκεπάσῃ τὸν τόπο μας ἀπὸ φοβερὴ καταστροφή.
Καὶ ὅλοι, κλῆρος καὶ λαός, μικροὶ καὶ μεγάλοι, ὅλων τῶν κομμάτων καὶ τῶν ἀποχρώσεων, νὰ ἐπιστρέψουμε στὸ Θεὸ καὶ νὰ τὸν λατρεύουμε ἐν Πνεύματι ἁγίῳ· ἀμήν.
† ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος
Μήπως δὲν ὑπάρχουν καὶ σήμερα χῶρες ὅπου μοιράζεται νερὸ μὲ τὸ δελτίο καὶ πεθαίνουν παιδιὰ σὰν τὶς μῦγες; Ἐμᾶς μᾶς τά ᾽χει ἀκόμα ὁ Θεὸς ὅλα πλούσια· ἐν τούτοις δὲν θέλουμε οὔτε Δεκαπενταύγουστο οὔτε ἄλλες μέρες νὰ νηστέψουμε. Γι᾽ αὐτὸ θὰ μᾶς ἔρθῃ τιμωρία.
Οἱ πολλοὶ δὲν ἀκοῦνε τὴν Ἐκκλησία νὰ νηστέψουν. Νηστεύουν ὅμως – πότε; ὅταν πᾶνε στὸ γιατρὸ κ᾽ ἐκεῖνος τοὺς ἐπιβάλλῃ αὐστηρὴ δίαιτα. Τί εἶνε αὐτὴ ἡ αὐστηρὴ δίαιτα; Μιὰ νηστεία εἶνε. Τότε καὶ τὸ ἁλάτι ἀκόμη κόβουν.
Έ, κόσμε ψεύτη! πέρα ἀπ᾽ τὸ κορμὶ καί τὸ τομάρι σου δὲ σὲ νοιάζει τίποτ᾽ ἄλλο.
Ἅμα σοῦ τὸ πῇ ὁ γιατρός, τότε μετρᾷς καὶ τὶς μπουκιὲς τὸ ψωμί· ὅταν σοῦ λέῃ ἡ Ἐκκλησία «νήστεψε», εσύ γελᾷς και ξεκαρδίζεσαι στα γέλια...
Βλέπετε λοιπόν; στὸ γιατρὸ ὑπακοῦμε, στὴν Ἐκκλησία ὄχι· σὲ ἀνθρώπους ὑπακοῦμε, στὸ Χριστὸ δὲν ὑπακοῦμε. Μὰ γι᾽ αὐτὸ εἶνε ἁμαρτία· διότι εἶνε μιὰ ἀνυπακοὴ στὸ Χριστό.
* * *
Ἐκτὸς ἀπὸ τὴ νηστεία τὶς ἡμέρες αὐτὲς χτυποῦν οἱ καμπάνες μὲ τὴ δύσι τοῦ ἥλιου καὶ καλοῦν τοὺς Χριστιανοὺς νὰ πᾶνε ὅλοι στὴν ἐκκλησία. Τί νὰ κάνουν; Παράκλησι, νὰ ψάλουν τὸν παρακλητικὸ κανόνα, νὰ τιμήσουν καὶ μ᾽ αὐτὸ τὸν τρόπο τὴν Παναγία.Κάθε βράδυ στὶς Παρακλήσεις ἂς σκεφτοῦμε ὅλοι σοβαρά. Ἰδιαιτέρως οἱ γυναῖκες ἂς φέρουν ἐμπρός τους τὴ μορφὴ τῆς ὑπεραγίας Θεοτόκου καὶ ἂς προσπαθήσουν νὰ ζήσουν κι αὐτὲς σύμφωνα μὲ τὸ παράδειγμά της.
Ἡ Παναγία μας εἶνε παραπάνω κι ἀπὸ Αποστόλους κι ἀπὸ μάρτυρες κι ἀπὸ Αγγέλους κι ἀπὸ Αρχαγγέλους, παραπάνω ἀπ᾽ ὅλους. Γι᾽ αὐτὸ σ᾽ ἐκείνην στρέφονται οἱ καρδιές. Δύο μορφὲς θυμᾶται καθένας μας· τὴ μάνα του, καὶ παραπάνω ἀπὸ τὴ μάνα του τὴ Μάνα τοῦ Χριστοῦ καὶ μάνα ὅλου τοῦ κόσμου, καὶ τὴν ἐπικαλεῖται.
«Παναγιά μου» φωνάζει ὁ ἄρρωστος, ποὺ βογγάει στὸ κρεβάτι κ᾽ οἱ γιατροὶ τὸν ἔχουν ἀπελπίσει. «Παναγιά μου» φωνάζει ὁ ναύτης, ποὺ ναυαγεῖ στὸ πελάγος καὶ παλεύει μὲ τὰ ἄγρια κύματα.
«Παναγιά μου» φωνάζει τὸ ὀρφανό, ποὺ ἔμεινε ἔρημο στὸν κόσμο ἀπὸ γονεῖς. «Παναγιά μου» φωνάζει ἡ χήρα, ποὺ δὲν ἔχει τὸ βράδυ ψωμὶ γιὰ τὰ μικρά της. «Παναγιά μου» φωνάζει ὁ στρατιώτης, ποὺ φρουρεῖ τὴν πατρίδα στὰ σύνορα. «Παναγία μας» φώναζαν οἱ πρόγονοί μας ὅταν τοὺς πολιορκοῦσαν οἱ ἐχθροί.
Θὰ σᾶς πῶ μόνο ἕνα θαῦμα ἀπὸ τὰ πολλά. Ἔγινε τὸν καιρὸ τῆς ἐπαναστάσεως στὴ Σάμο.
Οἱ Τοῦρκοι εἶχαν βάλει στὸ μάτι τὸ νησὶ καὶ ἤθελαν νὰ τὸ πάρουν. Πῆγαν ἐκεῖ μὲ τὴν ἀρμάδα τους, 200 – 300 καράβια γεμᾶτα πάνοπλους στρατιῶτες.
Οἱ ὑπερασπισταὶ τοῦ νησιοῦ ἀγωνίζονταν μὲ πέντε παλιοκάραβα, ἀλλὰ τὰ πληρώματά τους ἦταν γενναῖες ψυχές. Οἱ Σαμιῶτες βρέθηκαν σὲ μεγάλο κίνδυνο. Τί νὰ κάνουν;
Χτύπησαν τὶς καμπάνες, κήρυξαν γενικὴ νηστεία κ᾽ ἔπεσαν σὲ προσευχή· ἔψαλλαν ὅλη νύχτα. Γυναῖκες ἄντρες παιδιά, ὅλοι τρεῖς μέρες νηστικοί, παρακαλοῦσαν τὴν Παναγιά. Καὶ ἐνῷ οἱ Τοῦρκοι ἦταν βέβαιοι ἑκατὸ τοῖς ἑκατὸ ὅτι θὰ πάρουν τὸ νησί, ἐν τέλει δὲν τὸ πῆραν.
Στὶς 5 Αὐγούστου τὰ πλοῖα τους ὑπέστησαν καταστροφή από κακοκαιρία· ἡ ἀρμάδα ἀναγκάστηκε νὰ φύγῃ. Καὶ τὸ πρωὶ τῆς ἑορτῆς τῆς Μεταμορφώσεως ὅλη ἡ Σάμος στὸ πόδι δοξολογοῦσε τὸ Θεό. Στὴ σημαία καὶ στὴ μεγάλη σφραγῖδα τους ἔγραψαν «Ἡ Παναγία ἔσωσε τὴ Σάμο», καὶ ἔκτοτε τὸ νησὶ τιμᾷ τὴν ἡμέρα αὐτή.
Δὲν εἶνε λοιπὸν ψέμα· μεγάλη ἡ χάρις τῆς Παναγίας! Σ᾽ αὐτὴν στηρίζουμε τὶς ἐλπίδες μας καὶ τῆς ὀφείλουμε κάθε τιμή.
* * *
Ἀλλ᾽ ἐρωτῶ, ἀγαπητοί· τιμᾶται σήμερα ἡ Παναγία;Ἦρθε δυστυχῶς καὶ στὴν πατρίδα μας τὸ κατηραμένο φροῦτο ποὺ λέγεται αἵρεσις τῶν Χιλιαστῶν. Αὐτοὶ βλαστημοῦν τὴ θεότητα τοῦ Χριστοῦ, καταπατοῦν τὶς ἅγιες εἰκόνες, ἀσεβοῦν στὸ πρόσωπο τῆς Παναγίας.
Τί νὰ ποῦμε ὅμως καὶ γιὰ ὡρισμένους λεγομένους χριστιανούς; εἶνε χειρότεροι ἀπ᾽ τοὺς χιλιαστάς. Ἐκεῖνοι καῖνε τὶς εἰκόνες· αὐτοί, οἱ λεγόμενοι «ὀρθόδοξοι», μικροὶ – μεγάλοι βλαστημοῦν τὴν Παναγία.
Καὶ στὸ στρατὸ καὶ στὰ σχολεῖα καὶ στοὺς δρόμους καὶ στὶς πλατεῖες καὶ στὰ χωράφια καὶ στὰ λιμάνια, παντοῦ, ἀκοῦς νὰ βρίζουν τὸ ὄνομά της. Καὶ κανείς δὲν ἐνοχλεῖται!
Ὁ ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλὸς ἔλεγε· Νὰ ὑβρίσῃς τὸν πατέρα καὶ τὴ μάνα ποὺ μὲ γέννησαν, σὲ συγχωρῶ· νὰ ὑβρίσῃς τὸ Χριστὸ καὶ τὴν Παναγιά μου, δὲν ἔχω μάτια νὰ σὲ δῶ.
Ἂς τὰ προσέξουμε αὐτά. Τὴν ἁγία αὐτὴ περίοδο ἂς προσπαθήσουμε νὰ καταπολεμήσουμε τὴ βλαστήμια. Νὰ νηστέψουμε μέχρι τὴν ἡμέρα τῆς Κοιμήσεως. Νὰ προσευχηθοῦμε στὶς παρακλήσεις. Νὰ συγχωρήσουμε καὶ νὰ συγχωρηθοῦμε. Νὰ Εξομολογηθοῦμε με ειλικρίνεια τὰ ἁμαρτήματά μας.
Και έτσι, καθαροὶ «ἀπὸ παντὸς μολυσμοῦ σαρκὸς καὶ πνεύματος» (Β΄ Κορ. 7,1), ( και εφ΄ όσον μας έχει επιτρέψει ο Πνευματικός μας, τότε μόνον) νὰ προσέλθουμε τὴν ἡμέρα τῆς ἑορτῆς νὰ κοινωνήσουμε τὰ ἄχραντα μυστήρια. Ἔτσι θὰ τιμήσουμε πρεπόντως τὴν Παναγία.
Πηγαίντε στὰ σπίτια σας, κάντε προσευχὴ καὶ παρακαλέστε τὸ Θεό. Εἴμαστε σὲ ἄσχημα χρόνια. Ἀνοῖξτε τὴν Ἀποκάλυψι στὸ 14ο κεφάλαιο, νὰ δῆτε τί γράφει.
Τρόμος καὶ φόβος. Θὰ ᾽ρθῇ, λέει, μεγάλη συμφορά. Θὰ στείλῃ ὁ Θεὸς ἀγγέλους. Κι ὅπως στ᾽ ἀμπέλια τρυγοῦν τὰ σταφύλια, ἔτσι τὸ κοφτερὸ δρεπάνι του θὰ κόψῃ τοὺς ἀνθρώπους. Θὰ τοὺς βάλῃ μέσα στὸ πατητήρι τῆς ὀργῆς του καὶ θὰ τοὺς πατήσῃ. Καὶ θὰ βγῇ τόσο αἷμα, ποὺ θὰ γίνῃ ποτάμι· θὰ κολυμποῦν τὰ ἄλογα, ἡ στάθμη τοῦ αἵματος θὰ φτάσῃ ὣς τὰ χαλινάρια των αλόγων (βλ. Ἀπ. 14,14-20).
Θυμηθείτε το ! Έρχεται μεγάλη ὀργή Θεού (βλ. Ἐφ. 5,6. Κολ. 3,6).
Θὰ δοκιμάσῃ ὁ Θεὸς τὸν κόσμο. Θὰ περάσουμε ἀπὸ κόσκινο. Μεγάλες συμφορὲς περιμένουν τὴν ἀνθρωπότητα. Στὴν Κίνα εἶνε ἄθεοι. Δὲν ἔχουμε ἐμεῖς ἀνάγκη ἀπὸ τὸ Θεό, ἔλεγαν. Καὶ μιὰ νύχτα, μιὰ πόλις ἑνὸς ἑκατομμυρίου ἔξω ἀπ᾽ τὴν πρωτεύουσά τους τὸ Πεκῖνο, ἰσοπεδώθηκε ἀπὸ σεισμό. Δὲν ἔμεινε τίποτα ὄρθιο. Ὅ,τι ἔγινε στὴν Κίνα καὶ ὅ,τι θεομηνίες γίνονται ἀλλοῦ, θὰ πάθουμε κ᾽ ἐμεῖς. Ἂν δὲν μετανοήσουμε, κι αὐτὲς οἱ πέτρες ποὺ πατᾶμε θὰ γίνουν φίδια νὰ μᾶς φᾶνε.
«Ὅσοι πιστοί», ἄντρες – γυναῖκες, νὰ μείνουμε κοντὰ στὸ Θεό. Προσευχηθῆτε τὶς ἅγιες αὐτὲς ἡμέρες, νηστέψετε, παρακαλέστε τὸ Θεὸ νὰ σκεπάσῃ τὸν τόπο μας ἀπὸ φοβερὴ καταστροφή.
Καὶ ὅλοι, κλῆρος καὶ λαός, μικροὶ καὶ μεγάλοι, ὅλων τῶν κομμάτων καὶ τῶν ἀποχρώσεων, νὰ ἐπιστρέψουμε στὸ Θεὸ καὶ νὰ τὸν λατρεύουμε ἐν Πνεύματι ἁγίῳ· ἀμήν.
† ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος